Herfstwandelen: een simpele laagjesgids
Hoe je kunt plannen voor het weer en wat je moet inpakken om het meeste uit herfstwandelingen te halen
Door:
09.05.2025
Herfstwandelingen hebben ons altijd al aangetrokken. De muggen zijn vrijwel verdwenen en de drukte in de bergen die er in de zomer is geweest, is ook verdwenen. De dagen worden korter, maar worden verlicht door de prachtige herfstzon. En ze zijn nog steeds lang genoeg om optimaal van dit seizoen te genieten. Kortom: de herfst is perfect om te wandelen.
Op koele en heldere ochtenden volgen vaak aangenaam warme middagen – de ideale combinatie. In tegenstelling tot het onvoorspelbare en wisselvallige voorjaar ligt er geen sneeuw op de wandelpaden en is de modder grotendeels opgedroogd. Nu kun je zo ver en zo lang wandelen als je wilt. Op naar nieuwe avonturen!
Maar omdat de winter toch voor de deur staat, is de enige onzekerheid het weer, dat hemelse herfstwandelingen kan verpesten – maar niet als je de juiste kledinglagen meeneemt.
Het vocht verdrijven
De Annapurna Circuit is een klassieke driedaagse trektocht in Nepal; een droom voor veel wandelenthousiastelingen. Van het ene dorp naar het andere gaat het steeds omhoog. Het landschap verandert van weelderige valleien via bloeiende rododendronbossen naar alpine toendra. Een paar jaar geleden had ik het geluk deze trek te maken onder een stralend blauwe lucht en bij aangenaam warme temperaturen in het vroege najaar. De toppen van de Himalaya vormden een decor dat leek op een kunstwerk. Dag na dag was het weer betrouwbaar: op koele ochtenden volgden zonnige en warme dagen, gevolgd door ijskoude nachten.
's Middags moest de zon, die nog hoog aan de hemel stond, zich een weg banen door een muur van zevenduizenders. Dat was het prettigste moment: de hitte nam af, maar de kou had ons nog niet te pakken. Hoe hoger we kwamen, hoe kleiner dit venster werd, totdat er uiteindelijk alleen nog een vleugje warmte overbleef. En elke dag had ik hetzelfde probleem.
Wanneer ik een midlayer als tweede laag aantrok, voelde de baselayer vochtig aan. Hij was te dik voor het tempo dat ik liep. En wanneer de koude lucht me 's avonds omhulde, kon hij mijn lichaamswarmte niet vasthouden. Bovendien kon de midlayer deze hoeveelheid vocht niet snel genoeg afvoeren, dus trok ik een derde laag aan om mijn lichaamstemperatuur te regelen. Het resultaat: ik voelde me overdag ongemakkelijk in mijn kleding, totdat die 's avonds uiteindelijk weer droog was. En de volgende dag begon het spel opnieuw.
Het lagenprincipe: jaren van evolutie
Terug in de Alpen. Iedereen die al vaker op grote hoogte heeft gewandeld, kan erover meepraten: het weer slaat plotseling om – wat nu? Vaak ben je vertrokken bij typisch mild herfstweer, maar dan wordt de zon zwakker of begint het te regenen. In de bergen kan de luchttemperatuur in één keer met tien graden of meer dalen.
In Nepal heb ik twee dingen geleerd over het lagenprincipe: niet alle basislagen zijn hetzelfde, en je moet je basislaag met zorg kiezen.
Functioneel ondergoed (de eerste laag) heeft eigenlijk twee taken: het reguleren van je lichaamstemperatuur en het afvoeren van vocht van je huid. Dat is de definitie van een effectieve basislaag. Maar het gewicht van deze belangrijke laag dicht op de huid – vooral bij het wandelen – en het gebruikte materiaal maken het verschil. Bij stabielere temperaturen in de zomer is het effect minder duidelijk, maar in het voorjaar of de herfst, wanneer zon, regen en kou elkaar op één dag kunnen afwisselen, is de juiste keuze van de basislaag cruciaal.
In Nepal vond ik uiteindelijk mijn oplossing in een lichtere basislaag van merinowol met een gewicht van 150 gram per vierkante meter. De voordelen waren duidelijk: de basislaag is gemaakt van natuurlijke materialen. Omdat het antimicrobieel is, hoefde ik het niet zo vaak te wassen en ontstonden er toch geen onaangename geurtjes. Bovendien deed het beter zijn werk: het reguleerde mijn lichaamstemperatuur – of ik nu omhoog liep, naar beneden, of gewoon in een snel tempo.
Gelukkig had ik voor deze trek verschillende basislagen bij me. Maar dat is de sleutel bij wandelen, zelfs als je maar een dagtocht maakt en nog zo ervaren bent: je moet erop voorbereid zijn dat de omstandigheden altijd kunnen veranderen. Naast de keuze van je route en het tempo van je groep is het weer de factor die je tocht het meest kan beïnvloeden. Pak daarom het beste altijd een of twee kledinglagen van verschillend gewicht in.
De juiste laagopbouw kiezen
Voor welke soort kleding je kiest, is natuurlijk een kwestie van smaak. Mijn vrouw geeft de voorkeur aan synthetische vezels, maar ik ga voor een natuurproduct dat toevallig is ontstaan in 178 miljoen jaar evolutie: wol (merino wol, om precies te zijn). Als je ooit merino kleding hebt gedragen, weet je al waarom we bij Odlo er allemaal van houden. Merino wol is van nature warmte-regulerend en anti-microbieel (geurneutraliserende eigenschappen in tegenstelling tot synthetische vezels). Dit jaar introduceert Odlo een productlijn genaamd Performance Wool die de komende jaren onderdeel zal zijn van onze collectie. Bij conventionele spinprocessen verliezen de meeste soorten merino wol - die traditioneel niet geassocieerd wordt met zweetactiviteiten - een deel van hun eigenschappen door het twijnen. Maar niet bij Performance Wool. Performance Wool bestaat uit een materiaal genaamd Nuyarn®, waarbij de wol niet wordt getwijnd of uitgerekt en zijn natuurlijke woleigenschappen behoudt. Als we je een product uit onze Performance Wool-collectie mogen aanbevelen voor je herfstwandelingen, dan is dat de Ascent Performance Wool Hoodie met rits van boven tot onder. Deze middenlaag voert vocht van je huid af in combinatie met je basislaag en biedt uitstekende warmteregulering wanneer je buiten bent. Als de temperatuur verder daalt of de bewolking toeneemt, pak dan de Ascent S-Thermic Isojack met capuchon, gevuld met een synthetisch alternatief voor dons. Dankzij het luchtdoorlatende, zachte en rekbare buitenmateriaal voorkomt dit dat je oververhit raakt. De jas is perfect voor late herfst- of koelere winterwandelingen. Hij houdt je warm, zelfs als het begint te regenen, en kan zeer compact worden opgevouwen.
Wat stop jij in je rugzak?
Hier is een eenvoudige paklijst met spullen die ik meeneem op mijn wandelingen in de Alpen van september tot november:
een volledig opgeladen telefoon (inclusief powerbank) + oordopjes om naar muziek te luisteren
GPS-route op mijn horloge (het is ook aan te raden een papieren kaart mee te nemen, voor de zekerheid)
proviand voor de dag + een beetje extra
een hoofdlamp voor het geval ik laat terugkom bij de auto
opvouwbare wandelstokken
een merinowollen basislaag met lange mouwen
twee mid layers
een jas
een lippenbalsem, zonnebrandcrème en een EHBO-setje voor kleine snijwondjes en schaafwondjes
een zonneklep of pet en een muts (voor het geval het echt koud wordt)
een drinkzak van 1,5 liter + wat elektrolyt-tabletten voor smaakverbetering, voor het geval ik onderweg mijn drinkzak bijvul
een zonnebril (onmisbaar!)
Nadat je afhankelijk van het weer de juiste lagen hebt gekozen en je rugzak hebt gepakt, staat niets een prachtige herfstdag in de bergen nog in de weg.
Nu hoef je alleen nog maar na te denken over wat je in het voorjaar op de wandelpaden kunt verwachten.
Base layer
Middenlaag
Buitenlaag
Deze pagina is vertaald met behulp van AI en kan onnauwkeurigheden bevatten. Raadpleeg de originele Engelse versie voor volledig correcte informatie.